Wakacje kredytowe — co warto o nich wiedzieć?
W ostatnim czasie wielu Polakom szczególnie mocno dał się we znaki wzrost rat kredytów. W związku z tą sytuacją możemy korzystać z kilku form wsparcia, tj.: fundusz wsparcia kredytobiorców, nowy wskaźnik oprocentowania kredytów i wakacje kredytowe. W tym wpisie zajmę się tą ostatnią opcją.
Ustawa o finansowaniu społecznościowym zapewnia kredytobiorcom możliwość zawieszenia spłaty kredytu (w tym również kredytu hipotecznego) ośmiokrotnie w okresie od sierpnia 2022 do końca 2023 r. Możliwość taką dają właśnie wakacje kredytowe. Korzystanie z nich odbywa się oczywiście na określonych zasadach.
Co bez wątpienia warto wiedzieć o wakacjach kredytowych? Tą wiedzą podzieliła się ze mną Agnieszka Martyniuk-Kwieszczuk – ekspertka kredytowa. Poniżej streszczam Wam cenną wiedzę, którą mi przekazała.
Wniosek o wakacje kredytowe — do kiedy?
Wiele osób zadaje sobie to pytanie. Tymczasem to, czy bank pozwoli nam na zawieszenie spłaty kredytu, zależy nie od tego, kiedy wypełniamy wniosek o wakacje kredytowe, ale od daty podpisania umowy kredytowej.
Ważne, żeby była ona wcześniejsza niż 1 lipca 2022 r. Oznacza to, że mamy możliwość uzyskania rządowych wakacji kredytowych nawet jeśli pierwsza transza została uruchomiona w późniejszym okresie, np. w sierpniu 2022 r.
Często słyszę również pytania o to, dlaczego z wakacji kredytowych nie mogą skorzystać osoby, które podpisały umowę po 1 lipca 2022 r. Wynika to z podstawowego założenia. A mianowicie: wakacje kredytowe mają pomagać osobom, które zaciągnęły kredyty wtedy, gdy raty były jeszcze niskie.
Chodzi o to, żeby mogły one podreperować swój budżet, albo wykorzystać kwotę raty w inny sposób (np. inwestując ją, a następnie nadpłacając zaciągnięte zobowiązania).
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku osób, które zdecydowały się na kredyt już po wzroście stóp procentowych. Znały one wysokość rat i odsetek oraz harmonogram spłaty kredytu, a więc świadomie zdecydowały się na jego spłacanie. W ich przypadku staranie się o ustawowe wakacje kredytowe po prostu nie jest uczciwe.
Ilość okresów zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego
Jak często można korzystać z wakacji kredytowych przy spłacie kredytów hipotecznych? O ile w dwóch ostatnich kwartałach 2022 r. można było to zrobić 2 razy na kwartał, o tyle w tym roku liczba ta spadła do 1 wybranego miesiąca. Oznacza to, że łącznie w okresie 12 miesięcy z możliwości zawieszenia spłaty kredytu można skorzystać cztery razy.
Ważne, aby pamiętać, że okresy te się nie kumulują. Bank udzieli nam więc wakacji kredytowych wyłącznie raz na kwartał, nawet jeśli w poprzednim kwartale nie korzystaliśmy z nich.
Kredyt na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych
Zgodnie z ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego (i nie tylko) można uzyskać wyłącznie wtedy, gdy zobowiązanie zostało zaciągnięte w celu nabycia nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.
Oznacza to, że umowa kredytowa musi dotyczyć nieruchomości, w której zamierzamy zamieszkać, albo gruntu, na którym będziemy chcieli taką nieruchomość zbudować. Ustawowych wakacji kredytowych nie można więc wykorzystywać przy inwestycjach pod wynajem.
Chcąc zawnioskować o zawieszenie spłaty kredytu, trzeba złożyć stosowne oświadczenie, przyjmując na siebie odpowiedzialność karną, jeśli będzie ono niezgodne z prawdą!
Sposoby sprawdzania celów wakacji kredytowych
Sprawdzenie, czy korzystamy z rządowych wakacji kredytowych zgodnie ze wskazanymi przez nas celami, jest szczególnie proste, jeśli zaciągnęliśmy kredyt hipoteczny w tym samym banku, w którym mamy podstawowe konto. W takiej sytuacji wystarczy, że bank wykryje przelewy na nasze konto, wykonywane przez najemców.
A warto zaznaczyć, że zawieszanie spłat kredytów nigdy nie jest bankom na rękę. Dlatego z pewnością będą one chciały sprawdzać, czy bierzemy je rzeczywiście zgodnie z ich przeznaczeniem.
Czy nadpłacać kredyt hipoteczny w trakcie wakacji kredytowych?
Czasem zdarza się, że pod koniec okresu zawieszenia spłaty zostaną nam pieniądze, lub nawet będziemy mieli ich jeszcze więcej dzięki udanym inwestycjom. W takiej sytuacji można zdecydować się na nadpłacenie kredytu. Jest to o tyle dobre rozwiązanie, że odsetki i harmonogram spłacania są ustalane na początku każdego miesiąca.
Nadpłacenie pozwala na zmniejszenie kapitału kredytu, a to właśnie od niego zależy wysokość odsetek. Jeśli więc zdecydujemy się na takie rozwiązanie, to ulegną one zmniejszeniu. Trzeba jednak pamiętać, że nadpłata musi nastąpić najpóźniej dzień przed spłatą kolejnej raty.
Rządowe wakacje kredytowe — czy kolidują z bankowymi?
Spłatę kredytu można zawiesić, korzystając z dwóch rodzajów wakacji kredytowych: przyznawanych przez bank i przyznawanych przez rząd. Ale czy te dwa rozwiązania nie wykluczają się nawzajem? I które z nich jest dla banku priorytetowe?
Jeśli w trakcie korzystania z wakacji kredytowych uzgodnionych wcześniej z bankiem zdecydujemy się na złożenie wniosku o przyznanie rządowych wakacji kredytowych, to wówczas te pierwsze zostaną przerwane. Nie będzie to jednak oznaczało, że stracimy możliwość ich wykorzystania w przyszłości!
Takie działanie wynika z faktu, że rządowe wakacje kredytowe są przyznawane w oparciu o ustawę. A więc — odpowiadając na drugie pytanie — mają priorytet!
Czy bank może pobierać odsetki w okresie zawieszenia spłaty kredytu?
Jeśli bank oferuje wakacje kredytowe, ale wymaga spłacania odsetek w trakcie ich trwania, to jest to działanie nieprawidłowe. Zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego powoduje bowiem powiększenie kapitału do spłaty, a więc również i odsetek od niego. Jeśli więc nie spłacilibyśmy raty, to w kolejnym miesiącu i tak musimy zapłacić odsetki od zawieszonej kwoty, a więc zapłacilibyśmy je dwa razy.
Jak złożyć wniosek o wakacje kredytowe?
Jeśli chodzi o składanie wniosków, to najprostszym rozwiązaniem jest bankowość internetowa — pozwala to zrobić w szybki i wygodny sposób. Warto przy tym pamiętać, że cała procedura ma być prosta i jasna. Powinna przede wszystkim służyć ułatwieniu życia kredytobiorcom.
Dlatego jeśli w trakcie ubiegania się o rządowe wakacje kredytowe coś będzie dla nas zbyt skomplikowane, to warto mieć się na baczności i — w razie potrzeby — dokładnie dopytywać specjalistów w tym zakresie.